Bijna waren ze opgeslokt door de absolute vergetelheid, de circa 17 joodse kinderen van voormalig kindertehuis
De Viersprong (gelegen aan de Arnhemsebovenweg 40) die allen in de winter van 1944 door de Duitsers
in Auschwitz zijn vermoord.
Bijna vergeten, maar dat is gelukkig nog niet helemaal.
Integendeel, ruim genoeg om deze tragische gebeurtenis anno 2007 alsnog uit die anonimiteit van het niets te trekken en te omarmen met de liefde en aandacht die het onmiskenbaar verdient.
Ook ik wist - tot een paar maanden geleden - helemaal niets af van deze tragische gebeurtenis, die zich op 6 januari 1944 in De Viersprong voltrokken heeft.
De dag waarop - onder toeziend oog van twee Duitse officieren en een tolk - de joodse van de niet joodse kinderen werden gescheiden, om vervolgens per paardentram afgevoerd te worden naar het station, waarna ze
(variërend in de leeftijd van 2 t/m hooguit 14 jaar) via Amsterdam en Westerbork op transport werden gezet naar Auschwitz.
De Viersprong behoorde toe aan de zusters Suus Dermout en Mien Deenik, waarvan bekend is dat ze medio jaren dertig
vanuit Amsterdam naar Driebergen waren gekomen voor het stichten van een kindertehuis t.b.v. de zogezegde bleekneusjes uit de stad.
In de afgelopen maanden is het mij gelukt om in contact te komen met mensen die het van nabij hebben meegemaakt en hun verhaal graag aan mij wilden vertellen.
Ik heb bij diverse instanties informatie opgevraagd (en gekregen) maar allen zijn zeer verbaasd over het feit dat er over deze specifieke zaak zo weinig bekend is, dan wel bewaard is gebleven. Maar daar is niet meegezegd dat die informatie er niet is. Integendeel, ze liggen (naast de verschillende overheidsarchieven) voor een groot deel verspreid over tal van waardevolle persoonlijke archieven……uw geheugen.
Over steun en hulp van officiële instanties - zoals o.a. het NIOD - heb ik niet te klagen, maar ook zij kunnen niet meer naar buiten brengen dan dat in de archieven aanwezig is en derhalve doe ik bij deze een oproep aan een ieder die - in welke vorm dan ook - een bijdrage kan leveren aan het te vormen beeld over het leven in en om De Viersprong ten tijden van de bezettingsjaren.
Alles wil ik weten. Van wie de ramen lapte tot de leveranciers van brood, groente en vlees.
Wat gebeurde er in en om het huis in de laatste weken van 1943 en de eerste van 1944?
Kende u kinderen van De Viersprong, had u er familie of vrienden wonen?
Wat waren de zusters voor mensen? Aardig, streng, sociaal?
Was het een volgens schema geplande inval, of betrof het verraad?
De bezetter hield er een buitengewoon nauwkeurige administratie op na, die na hun vertrek nagenoeg helemaal in tact is gebleven, maar waar niets over dit voorval in terug te vinden is.
En dat is best wel opvallend te noemen, daar er over veel minder ingrijpende zaken beduidend meer terug te vinden valt in de diverse archieven.
Derhalve kan iedere wetenswaardigheid (hoe klein en onbeduidend deze ook mag lijken) een meer dan waardevolle bijdrage leveren aan het te schrijven verhaal over de tragiek van De Viersprong, welk zal schuilen achter de gedenksteen die er in mijn optiek bij het betreffende pand geplaatst zal moeten gaan worden.
U kunt contact opnemen via email: deviersprong@driebergen.org
Iedere reactie zal desgewenst met discretie behandeld worden.
|